TDPB BASIN BİLDİRİSİ
Nevruz, kuzey yarımkürede başta Türkler olmak üzere birçok halk ve topluluk tarafından yılbaşı olarak kutlanmaktadır. Nevruz Bayramı ya da kısaca Nevruz, Afganlar, Anadolu Türkleri, Arnavutlar, Azeriler, Farslar, Gürcüler, Karakalpaklar, Kazaklar, Kırgızlar, Kürtler, Özbekler, Tacikler, Türkmenler ve Zazalar tarafından kutlanan geleneksel yeni yıl ya da doğanın uyanışı ve bahar bayramıdır. Nev (yeni), ruz (gün) yani “Yenigün’’ anlamını taşır. Bahar yeniliktir, hareketliliktir ve canlılıktır. Kışın tembelliğinin monotonluğunun, donukluğunun silkinişidir. Nevruz Türk Dünyası’nın bütün coğrafyalarında mitolojiden edebiyata kadar her alanda önemli yere sahiptir.
Türk Dünyasında Yen Gün, Yengi Kün, Yeni Kün, Ergenekon, Ulıstın Ulığ Küni, Baba Marta, Çağan, Navnz gibi değişik adlarla anılan Nevruz, ilkbaharda tabiatın yeniden doğuşu ve canlanması, gece ile gündüzün eşit olması, 12 Hayvanlı Türk Takvimi’ne göre güneşin Koç burcuna girmesi, yeni yılın başlamasıyla bolluk ve bereket geleceğine inanılması gibi doğaya dayalı geleneklerin oluşturduğu bir temelde ele alınmakta ve insanları sevgide ve coşkuda birliğe, yeniden doğmaya, yaşamaya, varolmaya çağıran mesajları içermektedir.
Türklerin çok eski tarihlerden beri kutladığı ve günümüz Orta Asya, Orta Doğu, Orta Afrika ve Yakın Doğu ülkelerinde ortaya çıkan Türk, Fars, Sümer, Babil ve Hint kültürlerine ait yeni yıl kutlamaları, bahar eğlenceleri ve bunlarla ilgili uygulamalar giderek dünyanın her tarafına yayılmıştır. En eski tarih olarak M.Ö. 4000’lere. M.Ö. 3000’lere kadar götürülebilen yıl hesaplamaları içinde bahar bayramının, tabiatın uyanması, bitkilerin ve hayvanların canlanmasının insanoğlunu mutluluğa, sağlığa, refaha ve zenginliğe götüreceği biliniyor ve büyük bir sevinçle karşılanıyordu.
Mezopotamya, Babil, Hindistan ve diğer bölgelerin geçmişlerine bakıldığında halk inançlarındaki uygulamalarla günümüze kadar varlığını devam ettirebilmiş ortak değerlerden biri olan Nevruz, Orta Asya ve Ön Asya’dan Anadolu’ya Kafkasya’ya, Kıbrıs ve Balkanlara kadar uzanan geniş bir coğrafyada yüzyıllardan beri bilinmekte ve kutlanmaktadır.
Türkçede Nevruz sözü ile kurulu atasözlerinin çoğu, sağlık veya uğur ile ilgili halk inanışlarını yansıtmaktadır. Nevruz’da ateş veya su üzerinden atlayanın hasta olmayacağını, sağlıklı olacağını ifade eden sözler; “Nevruzda od üstünden atlayan hastalık nedir bilmez, Nevruzda su üstünden atlayan yıl boyu sağlıklı olur” biçimlerindedir. Türk dünyasında kutsal sayılan Nevruz gününde yapılacak işlerin hayırla sonuçlanacağına inanılır. Nevruzda yapılan beşik hayırlı olur. Nevruz günü düğün yapanın kızı olur. Türk Dünyası’nda Nevruz günü doğan çocuğun bahtının açık olacağına inanılmakta ve bu inanç Nevruzda doğan çocuğun bahtı güzel olur sözüyle açıklanmaktadır.
Kazak Türkçesinde ifade edildiği şekliyle "Ulusun Ulu Günü" olan 21 Mart Nevruz Bayramı Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Türkmenistan ve Azerbaycan Türk Cumhuriyetleri’nin millî bayramıdır. Baharın, “Yenigün”ün coşkusu, mutlulukların, güzelliklerin ve iyiliklerin başlangıcı olan “Nevruz Bayramı (Bahar Bayramı)” bütün Türk Dünyası’na kutlu olsun!
NAİL ÇELEBİ
TÜRK DÜNYASI PARLAMENTERLER BİRLİĞİ GENEL BAŞKANI
21. Dönem Trabzon Milletvekili
Kommentare